Kalite yönetimi ve liderlik

Kalite yönetim sistemi ilkelerinin başında gelen Liderlik kavramı uzun yıllardır tartışılmakta olan ve üzerine sayısız kitabın yazıldığı güncel bir konudur. Ancak günümüzde bu kadar konuşulmasına rağmen gerek liderlik vasfına sahip insan sayısının az olması gerekse de üst pozisyonlarda daha çok yönetici kavramının ön plana çıkması nedeniyle bir türlü yeterli önemi görememiştir. Tüm sistem uygulayıcıları bilirler ki, üst yönetim desteği ve liderlik ayağı eksik olan bir Kalite Yönetim Sistemi kesinlikle uygulanamaz. Diğer taraftan da tepe yöneticilerin firmaları etkin bir şekilde yönetmesi için yönetim sistemleri en kıymetli araçların başında gelir.

Bu yazıya başlarken konuyla ilgili güncel bir örnek vermenin yerinde olacağını düşündüm. Liderlik konusunda dikkat çekmek istediğim özellikleri, son zamanlarda izlemekten çok keyif aldığım New Amsterdam dizisindeki Dr. Max Goodwin karakterinde buldum. Max işkolik olduğu kadar insanı değerleri de son derece güçlü bir karakter. Bir liderde olması gereken özellikleri Max’in davranışlarıyla inceleyelim;

1- Elin taşın altına koyma ve çözüm odaklı olma: Max’in en önemli motivasyon kaynağı insanlara yardım etme tutkusu ki bu bazen eşini ve en önemlisi kendisini bile ikinci plana atmasına neden oluyor. İşi doğru kişiye bırakıp arkasından kontrol çılgınlığına kapılmıyor. Hastane için para toplamak için düzenlenmiş bir gecede yatırımcılara konuşmak yerine yine hastane sorunlarını çözme peşinde koşuyor ve tüm zamanların en yüksek bağışını topluyor. Her probleme nasıl çözebiliriz mantığıyla yaklaşıyor.

2- İletişim ve ekip çalışmasına teşvik etme: En tepeden en alta kadar tüm çalışanlara saygılı ve empatik bir dille konuşuyor. Ve ekibiyle ilk karşılaşmalarından itibaren “Size nasıl yardımcı olabilirim” sözüyle ve gerçekten sorun çözme yetisiyle birçok sorunun üstesinden gelebiliyor. Aldığı her insanı karar aynı zamanda hastaneye de kar sağlayacak nitelikte olmasına gayret ediyor ve doğal olarak aldığı kararlarla birlikte üst yönetimin desteğini “ bana bu konuda yardımcı olmak ister misiniz” diyerek kolayca alıyor.

3- Rol model olmak ve motivasyon sağlamak: Etrafındaki işe olan tutkusuyla ve empati yeteneğiyle tüm ekipte(alt ve üst) öyle güzel bir sinerji yaratıyor ki Max’in ihtiyacı olduğunda da çalışma arkadaşları hastalık döneminde ve tüm çalışmalarında ona destek olmak için üstün çaba gösteriyorlar.

4- Sorumluluk almak ve yetki devri: Max bu konuda tam bir fenomen, tüm hastane ile ilgili işlerle birer birer ilgileniyor. İş yaptırma modundan çok kim hangi işi daha etkin yapar konusuna kafa yoruyor. Tecrübeye saygılı fakat yaşlı bir cerrahı eli titremeye başladığı için görevden alıp, yine onun tecrübesini genç cerrahlara aktarabileceği online bir platforma yönlendirebiliyor. Hastalığı döneminde gerektiğinde kendi görevini devredeceği insanı belirleyip görev devri yapabiliyor.

5- Kriz yönetimi: Max pek çok krizin üstesinden başarıyla geliyor. Özellikle insanı anlamda her hastayla özel olarak ilgileniyor. Sigortası olmayanlara bile gerekli hizmeti sağlayıp, hastaneye borçlandıklarında da icra takibine izin vermeyip onları işlerinden hastanede tamirat, dekorasyon, çocuklara balon yaptırma gibi pek çok faaliyetten hem hastaların mağdur olmasını önleyip hem de üst yönetimi tatmin ediyor.
6- Potansiyeli keşfetmek/ortaya çıkarmak ve güven: Daha ilk bölümde tüm ekiple yaptığı toplantıda “Size nasıl yardımcı olabilirim” sorusuna yanıt bulamayınca tüm kardiyoloji bölümünü(daha önceden incelediği verilere dayanarak) işten o anda çıkarıyor. Sonra çıkardığı ekipte en başarılı olan kişiye bölüm sorumluluğunu verip, ekibini kurmasını teklif ediyor. Benzer şekilde tüm şehri etkileyen bir fırtınada elektrikler kesildiğinde tüm hastaları kurtarabilmek adına, tamirci bir suçluya şans verip, onun jeneratörü onarmasına ve daha iyi bir insan olma yolculuğuna katkıda bulunabiliyor.

7- Çeviklik: Değişen durumlara adapte olma yeteneği çok güçlü, aynı zamanda ahde vefa örneği de sergiliyor. Birlikte çalıştığı dekanı işten atmalarını engellemek için dekana kalp krizi senaryosu bile hazırlıyor. İşten atılmaması için elinden geleni yapıyor ancak netice değişmediğinde de yeni yönetime de kolayca adapte oluyor.

8- Şeffaflık: Max sıkıntılı durumlarda destek istediği insanlara duruma açık bir şekilde anlatıyor. Gizli kapaklı işlere girişmiyor, kararları ekibiyle birlikte alıyor.

9- Hoşgörü: Bir vakada kurşun yarası ile ilgili tüm ekip canla başla çalışıyor, ancak hasta ölüyor. Max tüm ekibi toplayıp konuyla ilgili hatalarının olmadığını ve kurşunun işini daha iyi yaptığını söylüyor ve emekleri için teşekkür ediyor.
Konuyla ilgili merakınız varsa diziyi bu bakış açısıyla izlemenizi Max’i iyi gözlemlemenizi öneririm. Bana kalırsa bir lider olarak tek eksiği kendine gerekli önemi göstermemesidir. Bir lider aynı zamanda kendi sağlığını da düşünmelidir, çünkü onlardan zaten çok az sayıda var. Bu konuda eklemek istediklerinizi paylaşmak isterseniz yorumlara yazmanızı rica ederim.