Stres ve kilo verme

Hepimizin sürekli deneyimlediği duygulardan biri de korku. Korku ile kilo arasında ne ilişki var diye sorabilirsiniz. Aslında çok temel bir bağlantı var. Ama önce kısaca obezite nedir bir bakalım.

Obezite; besinlerle alınan enerjinin, harcanan enerjiden fazla olması ve vücutta yağ olarak depolanması sonucu ortaya çıkan bir hastalık. Obezitenin oluşmasında çoklu risk faktörleri etkili;

1. Yaş, cinsiyet, eğitim düzeyi.
2.  Sağlıksız beslenme alışkanlıkları.
3. Genel olarak yetersiz fiziksel aktivite.
4. Sosyokültürel etmenler, gelir durumu.
5. Hormonal ve metabolik etmenler.
6. Genetik etkiler.
7. Psikolojik problemler, uykusuzluk.
8. Sigara- alkol kullanımı, bazı ilaçlar.
9. Doğum sayısı ve doğumlar arası süre.

Kilo vermek için daha çok beslenmeye ve egzersiz yapmaya dikkat çekildiğini, ancak çok da başarılı olmadığını görüyoruz. Neden kilo vermekte zorlanıyoruz?

Kilo verme denkleminin en önemli parçası stres-obezite ilişkisi. Stresin en temel duygusu ise Korku. Korku daha sonra üzüntü, endişe gibi duygulara evriliyor.

Stres durumunda bedende ne oluyor da kilo verilemiyor?

1. Akut stres durumunda, vücut ‘hayatta kalma’ modunda çalışır. Acil durum için enerjiyi tutar. Kendini kilitler.
2. Stres, yürütücü işlev ve öz düzenleme gibi bilişsel süreçleri etkiler. Yeme kontrolü etkilenebilir, aşırı yeme görülebilir.
3. Stres; teselli veya iyilik hissi veren, tipik olarak yüksek şeker, yağ veya karbonhidrat içeriğine sahip, güven veren çocukluk ile ilişkili gıdaların tüketimini arttırabilir.
4. Stres algılayan beden savunmada ve alert olduğu için uyku azalır.
5. Kronik stres durumunda, kortizol düzeyinin yükselmesi ile sindirim ve emilim etkilenir, hazımsızlık gelişir, mukoza zarı tahriş olur ve iltihaplanır. Mikrobiyom etkilenir.
6. Kortizolun sürekli salınımı ile iştah ve kilo kontrolünde rol oynayan insulin, leptin, ghrelin ve nöropeptid Y gibi biyokimyasal hormonların ve peptitlerin dengesi bozulur.
7. Yüksek kortizol düzeyi kronik yorgunluk sendromu, tiroid bezi bozuklukları, depresyon gibi durumlarla bağlantılı olarak kilo almayı etkileyebilir.
8. Obezite, “şişman” yaftası nedeniyle ek bir stres kaynağı olabilir.

Bütün bu nedenlere baktığımızda  stres yönetiminin sağlıklı kiloda kalmak için ne kadar öncelikli olduğunu görüyoruz. Duygusal sağlık ve bedensel sağlık birbirinden ayrı bir şekilde korunamıyor.