Deniz seviyesinde başarı

Kimilerinin elde etmek için savaştığı, uğruna birçok şey feda ettiği, kimilerinin gözü gibi koruduğu, sakındığı bir durumdur başarı. İçeriği, deneyime ve bakış açısına göre kavram üzerindeki algının değişmesiyle form değiştirir. Başarı nedir diye yapılan bir aramada karşımıza ilk çıkan tanım; “üstesinden gelinen, başarılan iş”.

Bir sonraki en yaygın başarı tanımı ise, “belirli bir eylemin, belirli bir süre içinde gerçekleştirilmesi”. Yani, başarıyı bir eylemin tamamlanması, bir şeyi sona getirmek olarak anlamlandırabiliriz. Şimdi, gözlerinizi kapatın ve başarıyı zihninizde resmetmeyi deneyin.

Başarı bir resim olsaydı neye benzerdi?

Başarıyı anlatırken en çok kullanılan resim, bir merdivenin en üst basamağında ya da bir dağın zirvesinde yer alan kişi resmidir. Böyle bir resme muhtemelen birçoğumuz aşinadır. Detaylandırmak gerekirse, kişi sevinçten kollarını iki yana açmış olabilir. Hatta mutluluktan ve gururdan uçuyor olabilir.

Bütün bunlardan yola çıkarak, başarıyla ilgili bazı varsayımlara sahip olabiliriz. Mesela; başarı mutluluk getirir. Başarı varılacak bir yerdir. O varılacak yer ise genelde “en” tepededir. Yolun meşakkatli olduğunu düşünenler varsa, bu düşünce yokuş yukarı olmasından ileri geliyor olabilir. Başarıda eylem “gitmek” değil, “çıkmaktır.” Çünkü başarı yükseklerde bir yerdedir.

Eğer benim gibi neden en tepede çoğunlukla bir kişi var diye soranlardansanız, belki de zirvenin tek kişilik olduğunu varsayabilir ya da bir adım öteye giderek başarı acaba izolasyon mu getiriyor diye düşünebilirsiniz.

Mindfulness Hali için TIKLAYINIZ!

Resmettiklerimiz, okuduklarımız, deneyimlediklerimiz elbette başarıya dair bazı fikirler oluşturmakta zihnimizde. Örneğin, başarıyı tanımlamak için varılmak istenen bir yer, bir hedeften bahsedilmeli. Bu, olmasını istediğimiz, diğer bir deyişle ideal durum anlamına gelir ki, bu durumda mevcut durumun farkındalığında olmak da önem arz eder.

Mevcut ve ideal durumları konumlandırmak, bizi başarının tanımına götürür. Başarı en basit tanımıyla mevcut durumdan ideal duruma gitmektir. Bir başka deyişle, şu anda bulunduğumuz yerden, ulaşılmak istenen yere varmak. Bu tanım kurumsal hayat için çoğunlukla yeterli olarak görülmez.

Başarının içinde biraz ayırt edici kriterler görmek beklenir. Mesela şu yerinde bir tanımlama olabilir; “Başarı hedefe en hızlı, en doğru ve en verimli şekilde ulaşabilmektir”. Tanım olduğu haliyle kalmaya devam eder fakat günümüz iş dünyasının hızı ve değişkenliği, hedefi hep daha ileriye taşır. Bir hedefe ulaşıldığında, çoğunlukla daha ileride bir hedef belirlenir. Yani, hedef değişir.

Başarının tanımı sabittir

Sürekli hedef peşinde koşmak bitmek bilmeyen bir döngüye çevirir hayatlarımızı. Bu kadarla kalmaz. Bu döngünün ivmesini hızlandırmak ise bize düşer. Çünkü henüz bizim kendimiz için belirlediğimiz hedeflerden bahsetmedik.

Zihnimiz alışkanlıklarıyla hareket eder ve hep daha iyisini, daha mükemmelini, daha kusursuzunu, daha fazlasını istemeye başlar. İsteyen zihin süreklilik arz ediyordur ve artık hayatımızı ele geçirmiştir. Başkalarının bizden istediklerinin üstüne bir de bizim kendimizden beklentilerimiz binmiştir.

Gerçekleşmemesi halinde hesap soracak olan kişi içimizdeki hâkimdir. Hesap defteri ile çıkar karşımıza ve hedefe neden ulaşamadığımıza dair çok da yapıcı olmayan sorular sormaya başlar. “Neden yapamadın?”, “Yine mi aynı hüsran?”… Bu sorulara kanıt aramaya meyilli olan zihnimizi, başarının tanımına ve başarıyla aramızdaki ilişkiye yönlendirmekte fayda var. Çünkü başarı tanımının içinde atladığımız önemli bir nokta var.

Bu önemli nokta, ancak ve ancak uzun bir uykudan uyanır gibi, bilinçli uyanıklık halimize uyanmakla vücut bulur. Bilinçli uyanıklık hali, hedefi, varılacak noktaya ulaştığımızda ki iç huzuru yok saymaz. Hedefe giderken bilinçli olmak, yola farkındalık getirmek, yolda etrafımızla ve yoldaki halimize bağlantıya geçmemizi sağlar.

Oto pilot için TIKLAYINIZ!

Hayatı kolaylaştıran bu tavır, kendimizi yoklamamızı, eylemlerimizin ve seçimlerimizin uyumluluğunu bize hatırlatır. Sormayı, bakmayı, araştırmayı, gözetmeyi hatırlatır. Yolda zaman zaman dikkatimiz dağılırsa, dönüp kendimize sorabileceğimiz bu sorular hatırlamamızı sağlayacaktır.

· Kendimle ne kadar bağlantıdayım? Hayatla ne kadar bağlantıdayım?
· Ailem ve sevdiklerimle dilediğim gibi vakit geçiriyor muyum?
· Sağlığım yerinde mi?  Ne kadar bedenimden gelen mesajlara kulak veriyorum?
· Kendimi gözetiyor muyum? İhtiyaçlarımı duyuyor ve onlar için eyleme geçebiliyor muyum?
· Aklıselim kalabilmekte miyim?

Bir atletin ilk sırada ipi göğüslemesi ya da bir dağcının Himalaya Dağlarının az çıkılan bir zirvesine bayrak dikmesinin yarattığı tatmin duygusunun ve iç huzurunun başarı olarak adlandırılması gayet yerindedir. Fakat kişinin o noktaya gelene kadar deneyimledikleri, belki de hedefe varmak için uğruna feda ettikleri, vazgeçtikleri, bıraktıkları varılan noktadan daha önemlidir.

Şimdi düşünelim, bunları önemsemeden, feda ettiklerimizin dahi farkına varmadan, geride bir harabe bırakarak ama hedefe en hızlı ve en verimli şekilde ulaşmak başarı mıdır? Çünkü bu noktada şu sorulara davetiye çıkarabiliriz; Kime başarılı deriz? Peki ya kime başarısız deriz? Şayet bir başarısızlık varsa, içinden neler alabiliriz? Bir de buradan aldıklarımızı da önümüze katıp yola devam etsek nasıl olur? Bu neyin hediyesi, neyin başarısı olur? https://mindfulacademy.co/mindfulness-nedir/

Başarı sadece hedefe varmak değil, hedefe giden yolda aldıklarımız, kattıklarımız, bizimle olan, bize dokunan her şey. Başarının sadece hedefe varmak olmadığını özümsemek için, başarının tanımını baştan yapmak gerek.

Var mısınız, başarıya dair bildiklerimizi unutup, meraklı bir çocuğun zihninden, başarı nedir diye sormaya ve yanıt için yükseklere baktığımız kadar kendi seviyemize de bakmaya? Çünkü belki de başarı yükseklerde değildir. Belki de başarı deniz seviyesindedir. Belki de başarı yolda olma halidir, yolda kendimizi bilme halimizdir. Belki de başarı farkındalıktır.

Didem Hacıpaşaoğlu
MBSR, Mindfulness Eğitmeni, Profesyonel Koç