DOLAR 32,3664
EURO 34,952
ALTIN 2325,405
BIST 9079,97
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
İstanbul °C

Çocuklarımızın “Sınav Kaygısı” ile Başa Çıkmanın Pratik Yolları!

Sınav dönemlerinde yaşanılan korku, kaygı sınava girecek olan adayın sınav performansının düşmesine neden oluyor.  Oysa ki Sınav kaygısını hem fizyolojik hem de psikolojik boyutları açısından değerlendirmek gerekir.

 

Ancak hangi boyutta olursa olsun sınav kaygısı ile başa çıkmak mümkün. Bunun için yapılması gereken ilk olarak kaygınızın anatomisini çıkarmak.

 

İşte! Sınav kaygısı ile Başa Çıkma Yolları..

Hepimiz, hayat boyu birçok sınavlara giriyor ve bu sınavlar öncesinde büyük heyecanlar yaşıyoruz. Bu heyecanların en önemlilerinden biri de değerli öğrencilerimizin yaşadığı sınav kaygısı olarak karşımıza çıkıyor. Sınav haftaları yaklaşmışken şu meşhur duyguyla ilgili neler yapılabilir , nasıl performans arttırılabilir  sizlerle paylaşmak istedim.

Yaşanılan bu yoğun kaygı, aslında bizi sınava hazırlayan, motive olmamızı sağlayan ve sınav esnasında başarılı olmamızı sağlayan, bizi destekleyen bir duygudur. Bizi dışarıdan gelen tehlikelere karşı korur ve hayatta kalmamızı sağlar: “Ancak yaşanan bu duygu bazen belirli seviyelerin üzerine çıkarak öğrenciyi rahatsız etmeye ve performansını olumsuz etkilemeye başlar. Kısaca bu noktada zihinsel bir blok haline gelir. İşte biz buna “yoğun sınav kaygısı” diyoruz.”

Yoğun sınav kaygısının belirtileri..

Bu sınav kaygısını daha iyi anlamamız için neye benzediğini yani belirtilerini bilmemiz gerektiğini düşünüyorum

Nasıl Bir Duygu Bu Sınav Kaygısı?;

Bu belirtiler yoğun düzeyde hissedilen ;

1-Fizyolojik belirtiler (kalp atışlarında artış, bacakların titremesi, ellerin terlemesi ya da yüzün kızarması),

2-Bilişsel belirtiler (odaklanamama, konsantre olamama ve bunun sonucu okuduğunu anlayamama ya da bilgilerini hatırlayamama),

3-Duygusal belirtiler (yoğun korku ve endişe) şeklindedir. Bunlara ek olarak kaygı ve stres yaratan durumlardan (sınava hazırlanmak ya da sınav anı) ya da kişinin zihninde sınav ile ilgili yarattığı felaket senaryolarından kaçma ya da kaçınma gibi davranışsal tepkiler de söz konusudur.

Örneğin ;sınavın verdiği yoğun kaygıdan dolayı ders çalışmayı bırakma, sınavı bırakma ya da sınava girmekten kaçınma gibi. Tüm bunlar yoğun sınav kaygısının işaretleridir. Bu noktada kaygı yaratan bu gibi durumlardan kaçınmak anlık da olsa kaygıyı azaltıp kişiyi rahatlatsa da uzun vadede kaygının var olandan çok daha fazla artmasına ve baş etmenin çok daha zorlaşmasına neden olmaktadır. Diğer taraftan bu davranışa “erteleme davranışı” da deriz. Bu davranış performansın önünde önemli bir engeldir ve kesinlikle üstesinden gelinmesi gerekir.”

Sınav kaygısının NEDENLERİ..

Sınav kaygısının nedenlerine bakıldığında bunların; gerçekçi olmayan düşüncelerimiz, felaket senaryolarımız, olmamış şeyler için olumsuz beklentilerimiz ve yaşadığımız olumsuz sınav anıları olabilir. Burada yapılması gereken düşünce, inanç ve senaryoları gözden geçirmek ve bunların yerine daha gerçekçi ve olumlu düşünceler koymak  olmalıdır.

“Örneğin; “Bu sınavda başarılı olamayacağım” yerine “Bu sınavda başarılı olabilmek için elimden geleni yapacağım”,olumsuz düşünceli iptal ediyorum sınavda başarılı olduğumu düşünüyorum” gibi olumlu cümleler kurarak zihnimizi olumsuz düşüncelerden arındırmalıyız. Başarılı olduğunu ve sadece performansa odaklandığını hatırlamaya gayret ederek,  olumlu senaryolar düşünüyor olmak bizim kendimizi daha iyi hissedip, kaygı ile baş etmemize daha çok yardımcı olacaktır.

Eğer bir öğrencinin eğitim yaşamında olumsuz sınav anıları varsa bu anılarla ilgili mutlaka özel bir çalışma yapılmalı ve destek alınmalıdır.“Çünkü bu anılar öğrencinin zihninde bir film karesi gibi donup kaldığından, canlılığı hala dünkü gibidir. Bu anı ile ilgili olumsuz duygular, düşünceler ve görüntüler üzerinden zaman geçse de hala hissedilir ve deneyimlenir. Bu nedenle öğrenci sınava hazırlanırken ya da sınava girdiğinde bu olumsuz düşünceler, duygular ya da görüntülerle baş başa kalır ve bu durum öğrencinin performans kaygısı yaşamasına ve sonuç olarak sınavda gerçek performansını gösteremeyerek başarısız olmasına neden olur.” dedi.

Öğrenciler, bu açıdan kişisel geçmişini mutlaka taramalıdırlar. “Şimdiki performansın önünde engel olabilecek tüm olumsuz sınav anılarının (zihinsel blokların) belirlenmesi ve üzerinde çalışılması gerekir. Bu konuda uzmanların uyguladığı birçok yöntem ve uygulamalar vardır. Kişinin geçmiş olaylar ile şu anda yaşadığı performans problemleri arasındaki paralellikleri keşfetmesine ve blokların üstesinden gelmesine yardımcı olur.

Ayrıca bir takım zihinsel/psikolojik becerileri öğrenmek ve onlar üzerinde pratik yapmakta sınav kaygısı ile baş etmek için bize yardımcı olur.

Sınav performans kaygısı ile baş etmede ve sınav performansını geliştirmede en çok kullanılan zihinsel/psikolojik beceriler vizyon oluşturma, hedef belirleme, pozitif içsel konuşma, kaygıyı kontrol etme, zihinde canlandırma, dikkat ve konsantrasyonu kontrol etme, rutin çalışma davranışları oluşturma, çapalama ve rahatlama teknikleridir.”

Yoğun Sınav Kaygısıyla baş etmenin ipuçları ise;

  • Sınava yeterince hazırlandığınızdan emin olun.
    • En güçlü olduğunuz ve en zorlandığınız noktalarınızı belirleyin ve not alın.
    • Zorlandığınızda mutlaka destek alın.
    • Son anda göz atmayın, son günü dinlenmeye ayırın.
    • Düşüncelerinizi süzgeçten geçirin.
    • İyi ve doğru beslenin.
    • Dinlenmeye ve eğlenmeye vakit ayırın.
    • Mutlaka spora veya açık havada yürüyüşe zaman ayırın.
    • Doğru nefes alma ve kas gevşetme tekniklerini öğrenin.
    • Sınavdan önce iyi bir uyku çekin.”

Sevgili ebeveynlerin de, sınava girecek çocuklarına karşı daha ılımlı olmalarını, yargılamadan dinlemelerini, kıyaslama yapmadan iletişim kurmalarını öneriyorum. Anne babalar, sevginizi çocuğunuza dokunarak hissettirmeyi ve sonuçlar ne olursa olsun çocuklarınızı her zaman sevdiğinizi ,her zaman yanlarında olduğunuzu sakin ve olumlu cümleler kullanarak anlatmaya çalışın.

 Unutmayın! Sınavdır Geçer…

Yeliz ARDA

Psikolog/Eğitmen

27.05.2019


YORUMLAR

Solve : *
21 × 25 =


Henüz yorum yapılmamış. İlk yorumu yukarıdaki form aracılığıyla siz yapabilirsiniz.